Ook bij kinderen: niets over ons zonder ons

Participatiereflex

De zorgteams voor kinderen en jongeren van het UPC KU Leuven dragen participatie hoog in het vaandel. Dat bleek uit de begeleiding door de participatiecoach van Yuneco aan de hand van de Participatiereflex.

Blijven reflecteren over participatie en durven vernieuwen in de manier waarop je zorg biedt, is de boodschap van participatiecoach Charlotte Nys (Yuneco). Zij ging met vele zorgteams binnen de dienst kinder- en jeugdpsychiatrie van het UPC KU Leuven aan de slag rond participatie. Er blijkt een enorme rijkdom aan manieren waarop participatief gewerkt wordt met kinderen van alle leeftijden en met hun ouders.

Reflex

Een netwerk van participatiecoaches aangesteld door de FOD Volksgezondheid ontwikkelde de Participatiereflex. Dat werd het werkinstrument van de participatiecoach. Samen met elk zorgteam en een ervaringsdeskundige maakte ze de balans op van de bestaande zorgwijze en deed ze hen nadenken over mogelijke next steps.

Rijk arsenaal

Participeren begint bij informeren. Heel wat teams bedachten creatieve manieren om hun werking toe te lichten. De methodes zijn legio: het zorgteam voor kleuters gebruikt bijvoorbeeld een prachtig verteltheater, voor grotere kinderen zijn er rondleidingen voorzien door hun peers of visualisaties van de weg die ze gaan afleggen doorheen het traject. Enkelen van hen maakten zelfs een leuk filmpje voor nieuwkomers op de afdeling.

Kinderen en jongeren worden aangemoedigd de ruimte te nemen om hun eigen verhaal te schrijven. Soms is dat heel letterlijk, in een brief, of door een stuk te schrijven over hun eigen parcours. De begeleiders ondersteunen hen daarin via creatieve technieken, zoals scribing, waarbij een artiest hun verhaal bestaansrecht geeft via beelden.

Parlement

Zowel ouders als kinderen worden betrokken bij de zorg. Er is geenszins sprake van eenrichtingsverkeer. Voor de kinderen en de jongeren is er bijvoorbeeld een zeg-je-zegje, een gesprek met de leefgroep-pop of een eigen parlement. Ze worden steeds uitgenodigd om hun eigen inbreng en mening te geven, niet enkel over hun eigen pad, maar ook over de afspraken binnen de afdeling en de ruimere werking ervan.

De ouders of andere zorgfiguren krijgen een prominente rol en worden steeds aangemoedigd om zelf voor hun kind te zorgen en grenzen te stellen. Lukt dit niet meteen, dan grijpen begeleiders dat moment aan om samen na te denken over hoe het anders kan. Het is cruciaal om ouders actief te betrekken bij de begeleiding van hun kind.