Hoe hou je werken in shifts leefbaar?
Alle experts zijn het erover eens: werken in ploegen, vooral met nachtwerk, is nefast voor de gezondheid. Hoe hou je werken in shifts mentaal, fysiek en sociaal gezond? Onder anderen slaapexpert en psychiater Maarten Van Den Bossche heeft het erover in De Standaard.
“Spreken we morgenavond af om een pint te gaan drinken?” Als je cafémaat een arbeider is die in ploegendienst werkt, krijg je wel vaker het antwoord: “Dat zal helaas niet lukken. Ik sta met de nacht.” Ook verplegers, piloten of pakweg journalisten werken in shifts buiten de ‘normale’ werkuren, voor zes uur ’s morgens en na zes uur ’s avonds. In 2023 lag het aandeel werknemers in ploegenarbeid in Vlaanderen op 13,9 procent, dat is wat meer dan in Wallonië (12,4 procent) en veel hoger dan in Brussel (7,1 procent). Maar een pak minder dan het gemiddelde in de Europese Unie: 17,9 procent. Als het van federaal formateur Bart De Wever (N-VA) afhangt, wordt de arbeidsmarkt nog flexibeler. Daarmee moet de werkgelegenheidsgraad omhoog en geniet de werknemer meer vrijheid. Er is ook een keerzijde aan de medaille. “Als je in ploegen werkt, wissel je van slaappatroon en daardoor raakt je biologische klok verstoord. Je slaapt minder goed en minder lang”, zegt professor Maarten Van Den Bossche, specialist slaapstoornissen aan de KU Leuven. “Je bouwt mogelijk een slaaptekort op en dat is voor heel wat lichaamsfuncties ongezond, bijvoorbeeld voor het concentratievermogen. Een aantal grote rampen is mede veroorzaakt door het slaaptekort van veiligheidsmedewerkers, denk aan de kernramp in Tsjernobyl en de scheepsramp met de Herald of Free Enterprise.
Lees
Prof. dr. Van Den Bossche is supervisor op de afdeling voor dementie met gedrags- of lichamelijke problemen, Cog k, op campus Kortenberg en verantwoordelijk voor het psychiatrische luik van het Slaapcentrum op campus Gasthuisberg.
