Bewegen helpt bij ernstige depressie

Bewegen vermindert het risico op depressie en verlicht een bestaande depressie. Zelfs een ernstige vorm, blijkt uit nieuw onderzoek.

3 keer half uur

Drie tot vijf keer per week een half uur bewegen aan een matige intensiteit –waarbij de hartslag en de ademhaling stijgt– vermindert de ernst van een depressie. ‘Samen met Britse, Australische en Braziliaanse collega’s konden we dat recent aantonen,’ zegt onderzoeker Davy Vancampfort (KU Leuven en wetenschappelijk medewerker UPC KU Leuven). ‘Nieuw in onze onderzoeksresultaten is dat bewegen niet enkel zinvol blijkt bij patiënten met een milde of matige depressie, maar ook bij mensen met een ernstige depressie.’

Beweegprogramma

‘We konden ook aantonen dat je betere resultaten bekomt als een kinesitherapeut het bewegen opvolgt. We adviseren artsen en psychiaters daarom om hun patiënten een beweegprogramma voor te schrijven bij een kinesist, psychomotorisch therapeut of beweegcoach. Zet je patiënt actief aan het werk en reserveer medicamenteuze ondersteuning voor de ernstige depressie. Belangrijk bij het verwijzen is de indicatie aan te geven, bijvoorbeeld depressie of metabool syndroom, samen met de gevraagde interventie: bewegingsactivering.’ 

Zitten beter dan liggen

‘Elke beweging is goed. Zitten is beter dan liggen, staan beter dan zitten en rondwandelen beter dan staan. In het huishouden actief zijn, bezig zijn in de tuin: het helpt allemaal. Idealiter kom je aan 30 minuten actief zijn per dag. Dat mag ook onderbroken, bijvoorbeeld ‘s ochtends, ’s middags en ’s avonds telkens 10 minuten. Ga vooral met je patiënt na wat er voor hem kan en hoe hij hinderpalen kan overwinnen. Zoek activiteiten die hij graag doet, waar hij plezier aan beleeft en anderen kan ontmoeten. Een beweegpartner, collega's, vrienden of familie kunnen een belangrijke ondersteunende rol spelen.’

Bewegen verbindt

‘Bewegen geeft de regie in eigen handen. Dat bevordert het zelfwaardegevoel, verbindt mensen met elkaar, verbetert de kwaliteit van leven en vermindert het risico op somatische comorbiditeit. Kortom bewegen is voor heel wat patiënten met psychische of psychiatrische problemen zinvol.’ 

Contra-indicaties

Contra-indicaties om te bewegen aan matige intensiteit zijn er in principe niet. Tenzij de patiënt een gekende hartaandoening heeft, hoge bloeddrukmedicatie neemt, of klachten meldt als evenwichtsstoornissen, duizeligheid of pijn aan de
borstkas. Bij twijfel kan je een medische keuring vragen bij een sportarts. Maar in de praktijk is dat, indien er opvolging is door een kinesitherapeut, zelden nodig. 

1. Schuch FB, Vancampfort D, Richards J, Rosenbaum S, Ward PB, Stubbs B. Exercise as a treatment for depression: A meta-analysis adjusting for publication bias. J Psychiatr Res. 2016a;77:42-51.
2. Schuch FB, Vancampfort D, Sui X, Rosenbaum S, Firth J, Richards J, Ward PB, Stubbs B. Are lower levels of cardiorespiratory fitness associated with incident depression? A systematic review of prospective cohort studies Prev Med.  2016b;93:159-165