Van apneutoestel tot slaaptracker: slaaphulpjes zijn miljardenmarkt
Naar schating een op de drie Belgen kampt met een slaapprobleem. De Nederlandse medtechspecialist Philips is niet de enige die daar geld in ziet. De markt van slaaphulpmiddelen als trackers en patches groeit in sneltempo. 'Maar het is bijzonder moeilijk slaap kunstmatig in gang te zetten.'
(...) De producten van Ectosense, Nyxoah en Sunrise zijn door het Amerikaanse, Europese of Belgische geneesmiddelenagentschap erkende medische tools, of worden onderzocht om een erkenning te krijgen. Ze moeten aan strenge kwaliteits- en veiligheidscriteria voldoen. Maar lang niet elk bedrijf in de slaaphulpmiddelenmarkt wil diezelfde richting uit. Wie manieren zoekt om beter in- of door te slapen, stoot al snel op een groot scala aan slaapgadgets, van patches en poedertjes met het slaaphormoon melatonine, over oordopjes met rustgevende geluiden tot elektronische ademhalingscoaches.
Wat is de meerwaarde van al die hulpmiddeltjes? Volgens slaapexperts is onduidelijk hoe ze werken en zijn hun claims niet altijd gevalideerd.
‘Slapen is een complex gebeuren waarbij tal van lichamelijke processen op elkaar afgestemd moeten raken. Het is bijzonder moeilijk dat kunstmatig in gang te zetten’, zegt Maarten Van Den Bossche, een psychiater verbonden aan het UPC KU Leuven en het Slaapcentrum van het UZ Leuven. Hij wijst naar de lichaamstemperatuur. ‘Die zakt gemiddeld met twee graden bij mensen die een goede slaap hebben. Maar dat wil niet zeggen dat iedereen gebaat is met een matras met koelelementen.’ (...)
Wat de een helpt, helpt niet per se de ander. Van Den Bossche ziet vaak mensen omdat ‘hun smartwatch zegt dat ze onvoldoende diepe slaap hebben'. Ook dat is ingewikkeld. Veel slaaptrackers zijn wetenschappelijk amper onderbouwd. Ze detecteren vooral rust en activiteit, wat iets anders is dan de verschillende slaapstadia. ‘De groeiende aandacht voor slaap is een tweesnijdend zwaard’, besluit hij. ‘Enerzijds is het goed, omdat nachtrust een belangrijke impact heeft op de fysieke en mentale gezondheid. Anderzijds mogen we er niet door gefixeerd raken. In een kramp schieten na een paar gebroken nachten is nergens voor nodig.'
Prof. dr. Maarten Van Den Bossche over slapen, apneu en slaaphulpmiddelen. Niet alles helpt voor iedereen.